DLACZEGO PAN JEZUS UCZYŁ W PRZYPOWIEŚCIACH A MY NIE?
Bardzo często w dyskusjach między wierzącymi na temat metod nauczania w zborach można usłyszeć argument, że Pan Jezus nauczał w bardzo prosty sposób, w przypowieściach, opowiadał historie z życia a niektórzy nauczyciele w Kościele wdają się w teologię, analizują grecki i hebrajski, robią analizę tekstu biblijnego. Rodzi się pytanie, czy nauczyciele nie powinni naśladować metody Mistrza zamiast „przeciążać” zborowników zaawansowanym studium tekstu Biblijnego?
Żeby odpowiedzieć na to pytanie musimy zrozumieć kilka kwestii. Po pierwsze, Jezus żył w Erze Prawa, Starego Testamentu, kwestia nauczania wyglądała wtedy inaczej, sposobu działania Ducha Świętego, który wtedy był inny niż w Erze Kościoła. Po drugie, musimy przyjrzeć się jaka zmiana zaszła w sposobie działania Ducha Bożego kiedy rozpoczęła się Era Kościoła. Po trzecie, przyjrzymy się wzorcowi Nowego Testamentu.
I. W Erze Prawa nauczanie wyglądało inaczej
1. Rola Ducha Świętego
W Erze Prawa Duch Święty nie zamieszkiwał permanentnie we wszystkich wierzących. Duch Święty działał w życiu Królów, Proroków, Sędziów i innych przywódców Izraela których Pan chciał użyć, było działanie polegające na uzdolnieniu do wypełnienia roli do jakiej zostali powołani.
Zstępuje „na” ludzi czasem jest „w” nich. Starsi Izraela (4Mojż. 11:25); Sędziowie – Gedeon (Sdz. 6:34); Królowie – Saul (1Sam. 10:6) i Dawid (1Sam. 16:13); Prorocy – Azariasz (2Krn. 15:1), Ezechiel (Ez. 11:5), Micheasz (Mich. 3:8) i niektórzy inni wyznaczeni do konkretnej roli jak Basael (2Mojż. 31:2-3).
Bycie Ducha Świętego z człowiekiem nie było powiązane ze zbawieniem, Duch Boży mógł opuścić człowieka zbawionego jak Dawid (Ps. 51:13) czy Saul (1Sam. 16:14).
Rola Ducha Bożego w Erze Prawa nie była powiązana z nauczaniem wierzących. Bóg uczył przez ilustracje jak rytuały, ofiary, cała liturgia świątynna (Hbr. 9:8-10. 23; 10:1); Pan uczył poprzez wydarzenia historyczne i symbole upamiętniające (Ps. 78:42; 5Mojż. 11:1-7. 19-21).
2. Czas służby Pana Jezusa
Bardzo często zapominamy, że Pan Jezus żył w Erze Prawa, Duch Święty działał tak samo jak wyżej opisałem, tylko Pan Jezus miał Ducha bez miary (Jana 3:34). Apostołowie i uczniowie byli zbawionymi ludźmi ale Duch nie działał co do uczenia ich. Z tego powodu widzimy w czterech Ewangeliach jakie problemy mieli uczniowie ze zrozumieniem tego co Pan uczył. Pamiętamy jak Pan Jezus regularnie mówił o tym jak mało rozumieją jego uczniowie. Jednak do momentu odrzucenia go przez przywódców Izraela w Mateusza 12 nie uczy za pomocą przypowieści, wykłada Pismo w Synagogach, naucza o nadchodzącym Mesjańskim królestwie na podstawie proroctw Starego testamentu.
- Nauczanie w przypowieściach
Częstym argumentem jest, że Pan uczył w przypowieściach aby ludzie mogli łatwiej zrozumieć, opowiadał te historie z życia wzięte, które były jasne dla wszystkich. Jednak nie tak ewangeliści to tłumaczą.
Ewangelia Mateusza 13
W 12 rozdziale przywódcy Izraela ostatecznie odrzucają Jezusa jako Króla Izraela i w 13 rozdziale Pan mówi do ludzi w przypowieściach, ale nie po to aby wszyscy lepiej zrozumieli, wręcz przeciwnie!
Mat. 13:10-17
I przystąpiwszy uczniowie, rzekli mu: Dlaczego mówisz do nich w podobieństwach?
A On, odpowiadając, rzekł: Wam dane jest znać tajemnice Królestwa Niebios, ale tamtym nie jest dane.
Albowiem temu, kto ma, będzie dane i obfitować będzie; a temu kto nie ma, i to, co ma, będzie odjęte.
Dlatego w podobieństwach do nich mówię, bo, patrząc, nie widzą, i słuchając, nie słyszą ani nie rozumieją.
I spełnia się na nich proroctwo Izajasza, które powiada: Będziecie stale słuchać, a nie będziecie rozumieli; będziecie ustawicznie patrzeć, a nie ujrzycie.
Albowiem otępiało serce tego ludu, uszy ich dotknęła głuchota, oczy swe przymrużyli, żeby oczami nie widzieli ani uszami nie słyszeli, i sercem nie rozumieli, i nie nawrócili się, a Ja żebym ich nie uleczył.
Ale błogosławione oczy wasze, że widzą, i uszy wasze, że słyszą,
Bo zaprawdę powiadam wam: Wielu proroków i sprawiedliwych pragnęło ujrzeć to, co wy widzicie, a nie ujrzeli, i usłyszeć to, co wy słyszycie, a nie usłyszeli.
Nauczanie w przypowieściach było sądem Bożym, po to aby zakryć prawdę przed tymi, którzy ją odrzucili. A Nawet uczniowie, którzy powinni rozumieć mieli z tym problem. (Mk. 4:13).
Zauważmy też, że uczniowie są zdziwieni, że Pan zaczął uczyć opowiadając te historie. Jak widzimy w kazaniu na górze Pan wyjaśniał różne aspekty Prawa i życia Duchowego uczniom, poza tym wcześniej uczył w synagogach gdzie wyjaśniał znaczenie Pisma, nie było Jego zwyczajem uczyć przez opowiadanie historii, chyba że historia była krótką ilustracją. Przykłady takich ilustracji mamy w czterech ewangeliach kiedy Pan mówi przypowieść o 10 Pannach, czy wyjaśnia zasadę sądu przez przypowieści o wielkiej uczcie, talentach, lub wyjaśnia zasadę łaski przypowieściami o synu marnotrawnym, zgubionej owcy itp.
II. Era kościoła charakteryzuje się nauczającą służbą Ducha Świętego
- Pan zapowiada tę służbę Ducha
W E. Jana 16:13 Pan Jezus mówi uczniom, że pośle Ducha Świętego, który wprowadzi ich w prawdę i da im zrozumienie tego wszystkiego o czym mówił. W Erze kościoła nie żyjemy już w czasie nauczania przez obrazy ilustracje jak w Starym Testamencie.
Paweł mówi o funkcjonowaniu tej służby Ducha w 1Kor. 2:10-13. Kiedy nauczyciele uczą Słowa Bożego Duch Boży będzie dawał zrozumienie Słowa wierzącym chętnym żeby się uczyć i napełnionym Duchem.
Zobaczmy jak różni się nauczanie w Erze kościoła:
- Dzieje Apostolskie 2, Piotr nie używa przypowieści, nie mówi historii z życia, wyjaśnia znaczenie Staro Testamentowych proroctw o Jezusie i fragmentów na niego wskazujących.
- Dzieje Apostolskie 11:26 Paweł z Barnabą nauczają (didasko) bardzo dużą grupę wierzących przez cały rok
- Dzieje 18:11 Paweł naucza Słowa Bożego zbór w Koryncie. Nauczać – gr. Διδάσκω (didasko) – (dosłownie „sprawiać, że się uczycie”); instruować, przekazywać wiedzę (rozpowszechniać informacje).
- Dzieje Apostolskie 19:9-10 Paweł naucza wierzących w Efezie dając wykłady w wynajętej sali, której zwykle używał Tyranos (prawdopodobnie nauczyciel filozofii). Użyte tutaj Słowo jest przetłumaczone jako rozprawiał – gr. Διαλέγομαι (dialegomai) – jest to słowo, które oznacza logiczną, systematyczną argumentajcę aby przedstawić prawdę. Słowo to zawiera idee dialogu, Paweł dopuszczał wymianę myśli, zadawanie pytań i odpowiadanie na nie. Jednak on uczył Słowa Bożego, to nie było luźne rzucanie myśli przez wszystkich, ale ludzie zadawali pytania i Paweł wyjaśniał.
Ktoś zapyta, a skąd wiemy, że Paweł nie opowiadał przypowieści i historii? zobaczmy na listy Apostolskie, to nie jest styl nauczania Apostołów. To nie oznacza, że nie używali ilustracji, ale treść ich nauczań nie składała się historii z życia czy przypowieści, jeśli coś takiego umieszczali to były tylko krótkie ilustracje, nie dominująca część nauczania.
III. Podsumowanie
Widzimy, że nie można wykorzystywać przykładu używania przypowieści przez Pana Jezusa po to by naciskać na zmniejszenie poziomu nauczania i zastąpienie wyjaśniania Słowa Bożego i uczenia Doktryn poprzez opowiadanie historii, tylko dlatego, że taki sposób uczenia wymaga od słuchaczy mniejszego wysiłku.
Marcin Mucha